…του Νίκου Αγαθαγγελίδη
Πριν ξεκινήσω να συντάσσω το παρόν κείμενο, είπα στον εαυτό μου: «Μείνε αποστασιοποιημένος». Πολύ γρήγορα, κατάλαβα ότι κάτι τέτοιο ήταν αδύνατον. Δεν είμαι δημοσιογράφος, βλέπετε· δεν έγραψα και δε θα γράψω ποτέ αποστασιοποιημένα. Πόσο μάλλον όταν το θέμα, έχει να κάνει με την κοινωνία στην οποία ζω, εφόσον αναγνωρίζω τον εαυτό μου ως μέρος της.
Αφορμή για το εν λόγω κείμενο, στάθηκε το σχόλιο ενός χρήστη στο Tik Tok που αφορούσε τα άτομα με αναπηρία. Για όσους δεν το γνωρίζουν, το Tik Tok πρόκειται για μια πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, η οποία δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να αλληλεπιδρούν μέσω αυτοδημιούργητων βίντεο.
«Τα ΑμεΑ γιατί έχουν Tik Tok;» σχολίασε ο χρήστης, με προφανέστατη έλλειψη ενσυναίσθησης και ευγένειας. Κατά την άποψή του, λοιπόν, είναι περιττό (ή και ανάρμοστο;) για κάποιο άτομο με αναπηρία να ασχολείται με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όταν ζητήθηκαν διευκρινήσεις ως προς το «τι» και –κυρίως– το «γιατί» έγινε αυτό το σχόλιο, ο χρήστης δεν καταδέχθηκε να απαντήσει.
Είναι λυπηρό και αυτό που το κάνει ακόμα χειρότερο είναι το ότι τέτοιες απόψεις δεν αποτελούν μεμονωμένα περιστατικά, αλλά εκφράζουν μια μερίδα πληθυσμού, η οποία θα έβρισκε το συγκεκριμένο σχόλιο λογικό. Αν ρωτάτε εμένα, το μόνο λογικό που μπορώ να δεχθώ είναι ότι όποιος πιστεύει κάτι τέτοιο, απλούστατα δεν έχει ιδέα πού αναφέρεται, ποια άτομα είναι ΑμεΑ, δηλαδή.
Δε θα προχωρήσω σε περαιτέρω αναλύσεις ως προς τον ορισμό – όποιος ενδιαφέρεται ας το ψάξει λίγο. Το να ενημερωθούμε είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε, πιστέψτε με. Ξεκαθαρίζω ότι, γράφοντας αυτά, δεν προσπαθώ να το παίξω ο κύριος -σηκώνω-το-δάχτυλο-και-καταδικάζω-ανθρώπους. Όχι. Παρ’ όλα αυτά, όταν συναντώ ορισμένες συμπεριφορές που παρεκκλίνουν από την πολιτική ορθότητα, όπως διαμορφώνεται σύμφωνα με τα ανθρώπινα δικαιώματα, τότε ναι, αυτές τις καταδικάζω. Και το ίδιο θα έπρεπε να κάνεις κι εσύ!
Μια γρήγορη, αντικειμενική ματιά, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία:
1) ΑμεΑ: πρόκειται για το 11% του παγκόσμιου πληθυσμού.
2) Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2030, το ποσοστό θα έχει ανέβει στο 17% του παγκόσμιου πληθυσμού.
3) Στη χώρα μας, περίπου 1.000.000 συνάνθρωποί μας είναι ΑμεΑ.
Ο Νικόλαος Μουρατίδης είναι ΑμεΑ και συγγραφέας των: «Και η ζωή προχωρά…», «Ο Σχεδιαστής» και «Το σπασμένο αβγό», που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ζενίθ. «Το σπασμένο αβγό» αποτελεί συλλογικό έργο από είκοσι άτομα και τα έσοδα θα διατεθούν υπέρ των ατόμων ΑμεΑ. Ο Νικόλαος δηλώνει αγανάκτηση με το σχόλιο. «Θα ήθελα να μου δοθεί η ευκαιρία να συναντήσω αυτόν τον άνθρωπο από κοντά» εξομολογείται και προσθέτει: «Πιστεύω ότι θα κατάφερνα να τον κάνω να δει το λάθος του».
Ας γνωρίσουμε τον Κωνσταντίνο Σαμαρά, ο οποίος δίνει τη δική του απάντηση. Ο Κωνσταντίνος είναι ΑμεΑ και επίσης: φιλόλογος, συγγραφέας του βιβλίου «ΣΕΚΡΟΥ», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Υδροπλάνο, ειδικός παιδαγωγός και δάσκαλος Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας. Παραδέχεται ότι: «Νιώθω λύπη και οίκτο για την άγνοια του ανθρώπου πάνω στα θέματα της αναπηρίας. Τόσο που δε γνωρίζει πως ένας άνθρωπος, που έχει μία ή παραπάνω αναπηρίες, μπορεί να κάνει ό,τι γουστάρει εκτός από αυτό που του εμποδίζει η βλάβη του». Και προσθέτει: «Ο τύπος θα πρέπει να μάθει ότι το Tik Tok όπως και τα υπόλοιπα social media είναι ΠΡΟΣΒΑΣΙΜΑ για όλους κι όλοι έχουμε δικαίωμα να τα χρησιμοποιούμε. Κανένας δε μπορεί να μου πει τι μπορώ και τι δεν μπορώ να κάνω».
O Μιχάλης Ντρουμπογιάννης είναι ΑμεΑ. Έχει το δικό του κανάλι στο Youtube, όπου αναρτά βιβλιοκριτικές και έχει ενεργό δράση στο Tik Tok και το Instagram. Απευθύνεται στον χρήστη με ένα σύντομο βίντεο, ρωτώντας τον ευθέως: «Ένιωσες ωραία με τον εαυτό σου, τώρα που νομίζεις ότι με πρόσβαλλες;» Και συνεχίζει: «Αν θεωρείται μειονέκτημα, ένας άνθρωπος με αναπηρία να έχει προφίλ στο Tik Tok, τότε τι να πω… Ντροπή και αίσχος». Όπως παραδέχεται: «Προβληματίστηκα γιατί ξέρω πως υπάρχουν παιδιά εκεί έξω που πληγώνονται με τέτοια σχόλια. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται…»
Μόλις μια ημέρα μετά, ένας άλλος χρήστης σχολίασε το βίντεο του Μιχάλη. «Δε γίνεται να μη σχολιάσω κάτι το οποίο είναι αστείο». Όταν ο Μιχάλης τον παρότρυνε να μοιραστεί τι του φαίνεται τόσο αστείο, όπως και στην πρώτη περίπτωση, η ερώτηση δεν έλαβε καμία απολύτως απάντηση.
Πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν τέτοιες αντιλήψεις στην κοινωνία μας, τη στιγμή που η πολιτεία έχει αναγνωρίσει τα δικαιώματα των αναπήρων από το 1975 (και τα έχει συμπεριλάβει στις αναθεωρήσεις του 1986 και 2001); Το σύστημα παιδείας απέτυχε οικτρά στο να μας (εκ)παιδεύσει πάνω σε θέματα πολιτικής ορθότητας. Έχουμε χρέος, λοιπόν, να είμαστε ΕΜΕΙΣ παιδαγωγοί του εαυτού μας. Έχουμε χρέος να αφουγκραζόμαστε τις ανάσες, τους ψιθύρους, τις κραυγές της κοινωνίας μας.
Τα ΑμεΑ είναι συνάνθρωποί μας και διεκδικούν, όπως όλοι, την ισότητα, την ατομικότητα και την ένταξη στο κοινωνικό σύνολο. Εμείς θα είμαστε εκεί να τους στηρίζουμε. Κάθε μέρα. Όλο και περισσότερο.
Κυρία, Κυρία! Να πω; 