«Αριστερόχειρας» λέγεται κάποιος όταν προτιμά να χρησιμοποιεί το αριστερό του χέρι και όχι το δεξί για καθημερινές δουλειές. Έτσι, αυτή η προτίμηση ονομάζεται «αριστεροχειρία». Με άλλα λόγια, αισθάνεται πως χειρίζεται καλύτερα το συγκεκριμένο χέρι και μπορεί να κάνει μια δύσκολη δουλειά πιο εύκολα με αυτό, μιας και έχει περισσότερη δύναμη από ό,τι το δεξί του άνω άκρο, κάτι που εμφανίζεται κυρίως σε άντρες ή/και σε άτομα με νευρολογικές διαταραχές, σε ποσοστό κάτω του 10% των ανθρώπων.
Από μικρή ηλικία φαίνεται αν θα γίνουμε δεξιόχειρες, αριστερόχειρες ή και αμφιδέξιοι – κυρίως κατά το κράτημα του μολυβιού στο σχολείο, αλλά και νωρίτερα… από το κράτημα του πηρουνιού ή και ενός παιχνιδιού. Κάποιες φορές, από ηλικία σε ηλικία αλλάζει η επιλογή μας ως προς το ένα από τα δύο χέρια για να κρατήσουμε ή να μεταφέρουμε κάτι, π.χ. άλλη μπορεί να είναι η επιλογή χεριού για το κράτημα ενός παιχνιδιού στα 3 έτη, άλλη για το κράτημα ενός μολυβιού στα 7 έτη, αλλά συνήθως μένει η ίδια προτίμηση άνω άκρου που είχαμε γενικά κοντά στο στόμα ή και ειδικά για πιπίλισμα, όταν ήμασταν έμβρυα.
Τα παλιότερα χρόνια ακούγαμε πως είναι λάθος να γράφουμε με το αριστερό χέρι ή και με τα δύο και οι δάσκαλοι ή/και οι γονείς προσπαθούσαν να καταφέρουν το παιδί να γράφει μόνο με το δεξί, προκαλώντας του ακόμα και ενοχικά συναισθήματα αν τελικά δεν μπορούσε να γίνει δεξιόχειρας.
Όμως πλέον, μετά από έρευνες επιστημόνων, γνωρίζουμε πως το κάθε παιδί επιλέγει μόνο του, ανάλογα με την κλίση του και δεν πιέζουμε, σε καμία περίπτωση, ο μαθητής να γίνει δεξιόχειρας, όπως δεν πρέπει γενικά να πιέζουμε ποτέ κανέναν και για τίποτα. Έτσι, σε αντίθεση με τις πρακτικές και τις θεωρίες που υπήρχαν μέχρι πριν από μόλις 20 χρόνια, μελέτες δείχνουν πως οι αριστερόχειρες, όχι απλώς λειτουργούν φυσιολογικά, αλλά πολλές φορές ο εγκέφαλος λειτουργεί πολύ ταχύτερα, αφού χρησιμοποιείται κυρίως η δεξιά πλευρά του εγκεφάλου και γενικά οι εγκέφαλοί τους είναι δομημένοι διαφορετικά, με αποτέλεσμα να έχουν πιο ευρύ φάσμα στις ικανότητές τους.
Εκτός από προτίμηση στο αριστερό χέρι, άλλη αιτία της αριστεροχειρίας είναι το γονίδιο LRRTM1, το οποίο ελέγχει συγκεκριμένες λειτουργίες του εγκεφάλου, όπως τον λόγο και την κίνηση. Άλλη μία αιτία είναι η τεστοστερόνη και η μεγαλύτερη έκθεση σε αυτή κατά την περίοδο της κύησης, με πιθανότητα να γεννηθεί αριστερόχειρο έμβρυο. Σε αυτή την περίπτωση, δεν αναπτύσσεται σωστά το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου, που είναι υπεύθυνο για τις γλωσσικές ικανότητες, με αποτέλεσμα οι σχετικοί νευρώνες να εγκαθίστανται στο δεξί ημισφαίριο και ως εκ τούτου το άτομο να λειτουργεί ως αριστερόχειρας (Κάθε ημισφαίριο του εγκεφάλου ελέγχει την αντίθετη πλευρά του σώματος). Το όνομα της θεωρίας αυτής ονομάζεται «θεωρία Geschwind», προερχόμενο από τον νευρολόγο που τη μελέτησε.
Τέλος, κάποιος που έχει μόνιμο πρόβλημα στο δεξί χέρι, είναι δυνατόν να γίνει αριστερόχειρας και να παραμείνει σε περίπτωση που το πρόβλημα αυτό λυθεί.
Έχουν δημιουργηθεί, κατά καιρούς, πολλά αντικείμενα για χρήση από αριστερόχειρες, όπως κιθάρες, ψαλίδια, μολύβια, πληκτρολόγια, ξύστρες. Όμως θα έπρεπε να υπάρχουν πολύ περισσότερα αντικείμενα -αν όχι όλα-, έτσι ώστε να τους διευκολύνουν κι αυτούς και δεν είναι σωστό να μην τους υπολογίζουμε, όταν κατασκευάζουμε κάτι (ακόμη κι αν θεωρούνται σχετικά χαμηλό ποσοστό σε ποσότητα ανθρώπων!), ειδικά όταν πρόκειται για εργαλεία, όπως στην περίπτωση ενός εργοστασίου, που μόνο μετά από μηνύσεις κατασκεύασε εργαλεία για χρήση από αριστερόχειρες εργάτες. Ένα ακόμα παράδειγμα αποτελεί το βίντεο που ακολουθεί σχετικά με τα πλεονεκτήματα της χρήσης ψαλιδιού για αριστερόχειρες.
Οπότε ένας/μία αριστερόχειρας μπορεί να είχε προτίμηση από μικρός/-ή, μπορεί όμως και να προκλήθηκε με τους τρόπους που αναφέραμε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αγαπάμε τη διαφορετικότητα, για όποιον λόγο κι αν υπάρχει!
Πηγές:
- http://www.righthandlefthand.com/
- http://news.bbc.co.uk/2/hi/health/6923577.stm
- https://www.dailymotion.com/video/xqbrm
Κυρία, Κυρία! Να πω; 